Mə'cibi - Qız Qalası

[maqush]

Həqiqətən İnsanı mədəni edən  xalqının  tarixi keçmişidir.

Nə qədər isə bu tarix qədim və mənalı, bir o  qədər İnsanın mədəniyyət səviyyəsi  də aşkar və əhəmiyyətlidir.  

 

Öncəliklə tikili ilə əlaqədar bir neçə kəlmə...

Beləliklə, “Qiz qalası” Ədalətgah kimi tanınmışdı..

Əgər tikilinin özü eramızdan əvvəl 4-cü min ildə inşa olunmuşdursa (tikilmişdir), onun daxili məkanı və çöl tərəfi (fasad) dəfələrlə dəyişikliyə məruz qalmışdır. Bu isə tikilinin Şırvanşahlar dövrünədək funksional olması ilə bağlıdır. Tikilinin strukturu, həmçinin fundamental memarlıq prinsipləri də dəyişilmirdi.

Qış gündönümü günü Mitranın (Mihr) doğum günüdür. Mitra  İlahi ədalətin simvolu və rəmzidir. Mitra bəşəriyyətin qanunsuzluğun pisliyindən xilas edilməsinin təsviridir. Həmin gün (qış gündönümügünü) günəş işığı tikilinin bütün pəncərələrinə eyni zamanda düşür. Binanın zirvəsindən günəşin tam günlük (gün çıxandan gün batana qədər) hərəkətini izləmək olur. Mə’cus qabiləsinin Ədalətgah adlanan məkanda insanların, qəbilələrin və hətta millətlərin haqqında ədalətli məhkəmə qərarları qəbul edilirdi.

Faktiki olaraq, bütöv Ön Asiyanın Ədalətgah olduğundan, bu bina həmçinin öz xüsusi ismini daşımaqda idi – Mə’cibi. Mə’cibi (Qiz qalası) hekayəsini hər zaman onun adı ilə bağlı rəvayətlə başlayırlar.

 Tikilinin mahiyyəti ilə bağlı“Qız qalası” əfsanəsindən başqa daha rasional anlaşma və yanaşmalar mövcuddur. Lakin məsələyə real və daha praktik baxışdan sonra bu zamana qədər irəli sürülmüş bütün mülahizələr maraqdan çox inkar hissi doğurur. Yeganə doğru olan isə tikilinin əvvəldən Mə”cib Qalası adı ilə inşa edilməsidir.

Mə’cibi adı ilə Mə’cus qəbiləsinin qadın nümayandələri adlandırılırdı və məhz bu qabilənin mənəviyyatları və təlimləri üzərində Ədalətgahının təməli qoyulmuşdu.

Mə’cibi adı hər zaman ali ədalətin sütunu olan şərəf, saflıq və məsumluq deməkdir.

P.S. Bu məqamda qeyd etmək lazımdır ki, Məəcibi sadəcə xüsusi isim deyil, əsl-nəcabət demək idi, belə ki, Məəcibi adı yalnız və yalnız valideyinlərin ikisi də Mə’cus qabiləsindən olan xatunlara verilirdi.

Qeyri-adi memarlıq üsulunda tikilmiş və dünyanın heç bir yerində təkrarlanmamış “Məəcibi” binası haqlı olaraq Məəcusların qəbiləsi zamanından gəlməsini təsdiq edir. Yəqin heç də təsadüf deyil ki, hazırda dünya bu qədər çətinliklərlə üzləşərkən, məhz indi Məəcibi və onun sirrləri üzə çıxmağa başlamışdır. Nəhayət, xalqımızın  “itirilmiş” mədəni irsi, rəmzlərinin, tarixinin və bu kimi prinsiplərin beşiyi, sütunu, və daşıyıcısı olan Mə”cibi Qalasının əsl mahiyyətinin aşkara çıxarılması saatı gəldi.

 

Hörmətli oxular, qısa versiyada təqdim edilən bu nəşri digər rus dilində məqalələr açağıdaki bir sıra mənbələrdən əldə etmək bilərsiniz (https://rustam2v.livejournal.com/30686.html,  https://www.liveinternet.ru/users/maqush/blog#post472134033,  https://zen.yandex.ru/media/id/5e1e49ca0be00a00af8223cc/immunitet-istoricheskii-5eaa242331870262df86e72b). Bu isə, azərbaycan dilinə tərcümə edilmiş ilk məqalədir. Bununla birlikdə oxucular həm azərbaycan dilində suallar verə bilər, həm də müzakirə apara bilərlər. Bu vaxtlarda mənbələrdə digar məqalələr də tərcümə ediləcəkdir.    

[Flowerslover]

Çox maraqlıydı. Təşəkkür edirəm

[maqush]

3 часа назад, Flowerslover сказал:

Çox maraqlıydı. Təşəkkür edirəm

Siz də sağolun. Bizdə asan meydana təzə çıxan fikri qəbul etməzlər. Bir sıra üzdə olan faktları görməzdən gəlirlər ki, rəsmi və təsdiq olunmuş fikrə qarşı çıxılmaz. Təşəkkür edirəm.