Fatimə, Əli, Əbubəkr. Suallara Cavablar.

[Silvia80]

Bu hədisə aid sualları bir user mənə vermişdi, mən də ilahiyyatçılara göndərmişdim, İndi cavabları gəlib yerləşdirirəm bura:

 

Hədis Aişədən nəql olunub, tam mətni çox uzundur (28 sətir), bu səbəbdən bütün mətni yox, mövzuya aid məqamlarını tərcümə edib yazıram:

"...Fatimə əleyhassalam Əbu Bəkrdən incidi (Fədəkə görə), ondan uzaqlaşdı və ölənə qədər onunla danışmadı. O Peyğəmbərdən (s) sonra 6 ay yaşadı. Ölən kimi əri Əli onu gecə (gizli) dəfn etdi, Əbu Bəkrə izn (xəbər) vermədi, üzərində (meyyit) namazını özü qıldı. Fatimə sağ olanda Əli insanlara üz tuturdu, elə ki öldü, o insanlardan üz çevirdi və Əbu Bəkrlə sülh bağladı və ona beyət etmək istədi. O bu aylar ərzində heç beyət etməmişdi. O Əbu Bəkrə xəbər göndərdi: "Dur tək gəl və səninlə bir nəfər belə gəlməsin!". Çünki Ömərin hüzuru onda ikrah hissi yaradırdı. Ömər Əbu bəkrə dedi: "Xeyr, Allaha and olsun sən onların yanına tək getməyəcəksən!"
Əbu Bəkr dedi: "Onlar mənə nə edə bilərlər ki? And olsun Allaha onların yanına gedəcəyəm!"...
Əli Əbu Bəkrə dedi: "...Bizim sənə bir paxıllığımız yoxdur, amma sən bu işdə (xəlifəlikdə) özbaşınalıq etdin, halbuki biz Peyğəmbərə (s) daha yaxınıq və payımız vardı (bu işdə)". Əbu Bəkrin gözləri yaşardı..."

Səhih əl-Buxari, Səudiyyə çapı, səh 347, hədis N 4240-4241 (Kitabul-məğazi, babu ğəzvəti-xeybər)

Göründüyü kimi bu hadisə Qədir-Xumdan heç 1 il keçmədən baş vermişdir.

Hədisin yuxarıda qeyd edilən cümlələrindən yaranan düşündürücü suallar:
1) Hansı səbəbdən Həzrəti Əli(ə) Əbu Bəkrin xəlifəliyini 6 ay qəbul etməyib və yalnız Fatimə (ə) öləndən sonra sülh edib?
2) "İnsanlara üz tuturdu" - "üz çevirdi" sözləri nəyə işarədir?
3) Fatimə (ə) nədən ölüb gənc yaşında və niyə gizlin, gecə dəfn edilib?
4) Niyə Ömərin hüzürü Əlidə (ə) ikrah hissi yaradırdı?
5) Ömər niyə narahat olub Əbu Bəkri Əlinin (ə) yanına tək buraxmaq istəmirdi?
6) "Sən özbaşınalıq etdin" sözləri necə başa düşülməlidir?

 

Cavablar: ( Ayxan Yaquboğlu )

 

1. Әbu Bəkr ilə Fatimənin arası pozulduqdan sonra Әli, Fatimə'yə olan bağlılığına görə onunla birlikdə Әbu Bəkrdən əlaqəsini kəsmişdi, həmçinin Fatimə xəstələnmişdi və başı ona qarışmışdı. İnsanlar arasında bu cür halların baş verməsi çox normaldır.

2. "İnsanlara üz tuturdu" - "üz çevirdi" sözü yoxdur orada. Orada gələn söz belədir: "Fatimə sağ olduqda Әli'nin insanlar yanında üzü var, vəfat etdikdə Әli insanların üzünü çevirdi."
- Burada qəsd olunan budur ki, Әli, Әbu Bəkrin yanına gəlib ona beyət etməmişdi, Fatimə sağ olduğu müddətdə onun üzrü var idi, çünki xanımı Fatimə xəstə idi və ona başı qarışmışdı. Lakin Fatimə vəfat etdikdən sonra insanlar onun Әbu Bəkrə beyətdən geri qalmasını xoş görmədilər. Yəni qəsd olunan budur.

3. Çünki Allahın qədəri belədir. Eynilə sual vermək olar ki, Peyğəmbərin (sallallahu aleyhi va әlihi va sәllәm) digər qızları nə üçün gənc yaşlarında vəfat etdilər?

4. İkrah hissi yaratmırdı. Lakin bu söhbəti Ömərin hüzurunda etmək istəmədi, çünki Ömər'in şiddətli biri olması, qəzəbləndikdə sözü sərt şəkildə sahibinə çatdıran biri olduğu məlum idi. Ona görə də Әli bu söhbətdə konfliktin çıxmasını istəmirdi, ona görə də Әbu Bəkr ilə təklikdə danışmaq istədi.

5. Çünki Әbu Bəkr'in yumşaq huylu olduğunu, sözündə yumşaqlı olduğunu bilirdi. Bu baxımdan Әbu Bəkrin bəziləri tərəfindən kiçik düşürülməsindən narahat idi.

6. Bunu tərcümə edən murdar niyyətli insanlar hədisi təhrif edirlər. Әli ibn Әbu Talib'in, Әbu Bəkr'ə (Allah hәr ikisindәn razı olsun) dediyi sözləri doğru tərcümə etmirlər. Әlinin sözləri belədir:

"إِنَّا قَدْ عَرَفْنَا يَا أَبَا بَكْرٍ فَضِيلَتَكَ وَمَا أَعْطَاكَ اللهُ وَلَمْ نَنْفَسْ عَلَيْكَ خَيْرًا سَاقَهُ اللهُ إِلَيْكَ، وَلَكِنَّكَ اسْتَبْدَدْتَ عَلَيْنَا بِالأَمْرِ، وَكُنَّا نَحْنُ نَرَى لَنَا حَقًّا لِقَرَابَتِنَا مِنْ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ"

"Şübhəsiz ki, biz sənin fəzilətini və Allahın sənə verdiyi (xeyri) bilirik, ey Әbu Bəkr!.. Biz Allahın sənə verdiyi bu xeyirdə sənə həsəd etmirik, lakin sən bu işdə bizi nəzərə almadan özün işi gördün və biz Allahın rәsulunun (sallallahu aleyhi va səlləm) qohumları olduğumuz üçün haqqımızın olduğunu düşünürük..."

Bu sözlərlə Әli sadəcə olaraq onunla məşvərət etmədən bu işi görməklərinə etiraz edir. Lakin Әbu Bəkr'in fəzilətini etiraf edir, həmçinin Әbu Bəkr'in bu məqama layiq olduğunu inkar etmir. Lakin pis niyyətli insanlar, Әli'nin Әbu Bəkr haqqında etdiyi etirafı yazmırlar, gizlədirlər.