Яхын ве узаг кечмишимизден

[Лахиджанин]

Хорметли ветендашларым, бу мовзуну ачмагымын мегседи тарихе ве китаблара душмейен деде-бабаларымызын ве йа озумузун диллеринде ве яддашларында долашан обаларымызда яхын ве узаг кечмишлерде баш верен хадиселерден(меишет,гехреманлыг,душуш ве.с) обаларымызын озуне мехсус адет-ененелеринден, тарихи абиделеринден сохбет ачмага сизлери девет едирем. Чунки биз Азербайджанымызын мухтелиф обаларынданыг ве хер обанын озуне мехсус йадда галан хадиселери вар, мендже бунунла биз билинмейен ве йа оба мигясындан артыг билинмейен тарихимизи ве адетлеримизи ишыгландыра билерик ве Азербайджанымыз, ел-обаларымыз бареде даха долгун ве етрафлы мелуматланарыг.
P.S артыг дереджеде хаиш едирем хер хансы бир гаршыдурмая йол вермейин, егер тутаг ки бир адет ве я бир ревайет айры-айры региону темсил еден нумайенденини дедеийийле уст-усте душерсе беле шейлере горе гыргын салмайын
Бурда мегседимиз мубахисе йох мелуматланмаг олсун.

[Лахиджанин]

Бу яхынларда Уджардан олан иш йолдашым мене атасынын дилинден ишитдийи мараглы [b]ревайет[/b] данышды.
Онун атасы 2 дуня мухарибесинден сонра Джебраил районун Сирик кендине муеллим кими гондерилмишди, бир аз ишледикден сонра ону кендин джамаатынын хер бир шейде соз бирлийи ве хокуметден гормамазлыгы валех етди бир созле джамаата гайнайыб данышды ве кендчилерин диллеринде долашан Кор Алы бареде ехвалаты ойренди.
Деме Совет хакимийетинин Азербайджанда гурулдугу ен гедж йер(ве я бири) Сирик кендидир, буда кендин гозден узаг бир йерде олмасыйла елагели олмайыб кенд джамаатынын Кор Алынын башчылыгы алтында апардыгы мубаризе нетиджесинде олуб, хетта дейилене горе Сирик кендинин гиреджейинде Совет гошунларындан хелак оланларын гебристанлыгы вар ки о гебристанлыгында гиреджейинде "Сирикская война" созлери язылыб. Совет хакимийети Сирик де анджаг Кор Алы 1936 илде дойушлерин биринде хелак оландан сонра бергерар олуб.

[Фрэнк Фразетта]

гёзел темадыр, угурлу, урватлы олсун, шукур, ёлмедик азери дилинде, азери колорунда бир тема гёрдук, инди бунада бир мыз гоймасалар яхшыдыр....саг ол Лахиджанин!

[helav]

Сэксенинчи иллерин орталары иди, бизим йерли шаирлеримизден биринин (адыны инди хатырлая билмирем) 60 иллийи мунасибети иле мэктебден бизи йыгдылар совхозун акт залына. Бу шаир хэр чумле башы Аллахын адыны чекирди. Совхоз директору, халис атеист, буну гёруб она ирад тутду ки, бэс инди хокуметимиз динле мубаризе апарыр вэ мэктеблилерин йанында беле данышмаг мегседеуйгун дейил. Амма шаир соз алтында галмайыб элаве етди; Аллаха инанан огурлуг элемез, харам ише эл гоймаз, араг ичмез,гумар ойнамаз. Совхоз директорунун реаксиясы ядыма гялмир.

[helav]

[font="arial"]Lənkəran rayonunun icra hakimiyyətinin Haftoni qəsəbə nümayəndəliyinə daxil olan Karpoviç kəndi(hal-hazırda Talışlı kəndi adlanır) və Ləj kəndinin meşəqırağı zonasında Hajı İsa vırə (kənd camaatı Hadisə vırə (hadisə yeri) adlandırır) zonasının adlarının yaranması haqqında eşitdiklərim.
80-ci illərin axırında Lənkəran şəhərinin Böyük bazar hissəsində işləyən bir saatsazdan eşitdiyimə görə, həmin ərazilər (müasir Haftoni qəsəbəsi və onun ətraf kəndləri) 1910-cu ilə qədər Karpoviç adlı bir polyaka məxsus imiş. Və həmin ildə o həmin ərazini Hajı İsaya satır. Və ona görə də Karpoviç və Hajı İsa adları həmin ərazi adlarında işlənir.
Qeyd edim ki, yerli camaat arasında Karpoviç kəndi həm də Hajı kənd adlanır, rəsmi ad (Talışlı) demək olar ki, çox az işlənir. [/font]

[tesey]

[quote name='Фрэнк Фразетта' post='2771588' date='Apr 19 2008, 13:24 ']гёзел темадыр, угурлу, урватлы олсун, шукур, ёлмедик [b]азери дилинде[/b], азери колорунда бир тема гёрдук, инди бунада бир мыз гоймасалар яхшыдыр....саг ол Лахиджанин![/quote]

Qardaş, azeri dili adlı dil mövcud deyil, daha yaxşı olardı ki, postunuzda ya ana dili, ya da Azərbaycan dili ifadələrindən istifadə edəsiniz. Məncə belə formulə daha korrekt olar...

[Лахиджанин]

горурем бу мевзу яддан чыхыб хемде сон вахтлар неденсе форумда гуджлу вусет алан ермени-турк-фарс-рус сохбетлеринден богазаджан йыгылдыгымдан бу мевзуну йунгулвари джанландырмак учун яддашларда олан "минлерден бири"нден бехс етмек истейирем.
Бу хадисе Совет хокуметинин Азербайджанда йени гурулан иллерине душур, о илере ки бир аз сесини чыхарданын, башга джур душуненин,бир аз имканы ве егидеси олана "голчомаг" вейа "враг народа" дамгасы вуруб йа мехв едирдилер йа сургун едиб несил ве аилесиниде инджидирдилер. Бу йенилик ве хаксызлыгла разылашмаян адлары ялныз бойуклеримизин яддашларында галан минлерле Азербайджанлы перакендеде олса елинде силах, яба вейа балтайла оз хакларыны ве йурдларыны горумаг учун хаксызлыга ве зулме гаршы сеслерини уджалдырдылар. Бу минлерден бириде бабам Гачаг Джаваншир иди(адлар шертидир). Гачагчылыга пис гунден башламамышды, чунки емиси йухарыларда хормети олан Мешеди Сурхай иди. Гачагчылыга башламагынын себебини ненемде билмирди ве еринин бу бареде данышмаг истемедийини дейирди(бабамы гормемишем хадиселери ненем ве бабамын яшыдлары данышыблар). Белке джаванлыгдан, белке джамаата гаршы олан хаксызлыгдан Гачаг Реджебин дестесине гошулмуш ве гуджуне ве агылына горе дестенин апарыджы узвлеринден олмушду. 1926 илден 17 йашындан гачаг хеяты кечириб еви-ешийи ачыг хава ялын вейа мешели даглара чеврилмишди. Хак – нахаг чох комунистин ве солдатын башыны йере гоймушдулар.амма хер бир беле диренишин сону олдугу кими бунларында диренишинин сону чатды. 1933 илде кенде хийле иле салыныб мухасирейе алынмышлар бутун гуну давам еден дойушлерден сонра олен олмуш галаныныда патрону гутарыб я теслим олмуш кими исе яралы везиййетде есир готурулмушдулер.
Есирлийе бабам иле бирликде 13 гачаг душуб Курдемире трибунала гондерилдилер.


Арды вар..

[Лахиджанин]

Курдемирде трибуналын герарыйла 13 неферин хамсына гуллеленме герары чыхарылды. Амма Гачаг Джаванширин деме китабы хеле багланмамышды. Емиси Мешеди Сурхайын комейи иле(дейилене горе Мешеди Сурхайын о вахтлар СССР де бойук хормети олан Чичеринле салам-елейки вар иди) гачаг Джаванширин олум хокмун легв олунуб РСФСР де Воркута терефде мешенин ичинде олан зона 20 иллик сургуне гондердилер.
Воркутада зонда чох кечмеди ки яхшы сенеткар-пинечи олдугундан хормети ве имканы артды ве гара ишлернен мешгулийетден узаглашды. Илк вахтлар ветен ве евлад хесрети иле(Лахыжда 2 йашла корпе оглан ушагы иле йолдашыны гозу йолду гоймушду) дедийине горе чох езиййет чекди амма не файда гачмаг олмазды(емиси ве яхынларыны техлукейе гойарды) хем де йузлерле километр зондан аралы яшайыш ментегеси олмайан мешеде сойугда-гарда хара кими гача билерди ки? Ве уйгунлашды, бир нече илден сонра орда ишлейен бир немка тибб баджысы иле «гражданский брака» гирди ве срокунун(1/2 иле ятырды ве 1944 – джу илде азадлыга чыхмалыйды) ахырына яхын артыг 2 огул атасы иди.
Икинджи дунйа мухарибеси башламышды.Зонда Джаванширле йанашы бири Курдемирли ве бири Генджели олмагла ики Азербайджанлыда срок чекирди.Артыг еввелки везиййет дейилди, зон йейеджекле йахшы темин олунмур ве адам йеме халлары гейде алынырды, хемчини зондакы груплар арасындада гаршыдурма баш
верирди. Джаваншир исе артыг зонда сон айларын яшайырды ве азадлыга бир шей галмамышды, амма.. Амма гунлерин бир гунунде Генджели мешеден гачараг ярыджан халда гелиб Джаваншире Курдемирлини уч урусун олдурдуйуну деди(ялан догру олдуруб шише кечиблер). Курдемирлиде Джаванширин химайесинде олдугундан бу Джаваншире бир силле вурмаг демек иди. Ахшама яхын пинечи бычагларыны готуререк урусларын гелишини гозледи ве уруслар йахынлашанда гефлетен устлерине атылараг биринин урейинден дигеринин исе бойнундан ве синесинден зербелер вурараг зересизлешдирди амма учунджу озуне гелерек Джаванширин устуне атылды, учуджусу чох джусели ве гуджлу иди ве бир бирлерине гаршылыглы агыр бычаг зербелери вурараг олумджул халда йере серилирлер.

Арды вар

[Лахиджанин]

Джаваншир гозуну хестеханада ачыр ве илк гордуйу немка олур хансы ки ону олумун джайнагындан гуртарыб хеята гайтарыб,немка учунджу русунда олдуйуну дейиб чох ехтимал ки Джаванширин трибунал терефинден гулленеджейини билдирир. Хеле де олур, трибунал Джаваншире гуллеленме кесмек истейир, амма немканын комейи иле ве гуджлу пулун хесабына хадисенин озуну мудафие земиниде баш вердийини ортайа гойурлар ве гуллеленмени даха 20 ил срокла евез едирлер...
Тезликле Джаваншир ади хеята гайыдыр онсузда олан хормети бире-беш артыр. Бир муддет кечдикден сонра Ветенден аджы хеберлер алыр – ханымы намус устунде озуну йандырмышды оглу исе хестеликден олмушду. Амма бу хебер ону не гедер сарсытсада гисас хисси она гудж верир ве сынмага гоймур ве 9 ил гисас хисси ону зонда яшадыр.
40 джы иллерин сону вея 50 иллерин еввеллеринде Джаванширин олдугу зона Азербайджандан ики нефер йуксек рутбели шехс Мир Джефер Багыровун гезебине гелиб гондерилди.Зонда Джаваншир йерлилерине комек елейерек онларын рахатлыгыны темин еледи ве ики ил бу шехслер турмеде ятараг гери Азербайджана гайтарылдылар ве йениден везифейе гойулдулар. Чох кечмеди ки Джаваншир сроку баша вуруб 1954 илде Ветене гайытды. Лахыжда несилинден есер-еламет галмадыгындан Бакыйа уз тутмаг истеди амма Бакыйа бурахылмады чунки беле срокдан гайыданлары Бакыдан 100 км аз олмайараг мескунлашмагларына иджазе верирдилер.
Зонда олан йуксек рутбели достунун комейи иле Сумгайытда мескунлашды хемчини онун терефинден чох комеклик горду. Тезликле Бакыда чохдан мескунлашан гохумларыда ону тапды, амма о хеч кимийле иснише билмирди, даха догрусу истемирди,чунки озунун хеятынын ахырынджы хесаб етдийи бир иш галмышды.Бу ишде аилесине мехв едени мехв етмек иди. Хемин адамда о замана горе кичик везийфеде дейилди-районларын биринде колхоз седри иди, тезликле хемин адам джесасына чатды амма ишин устуну Джаванширин йуксек везифели достлары ачмагыны гоймадылар ве орт-бастыр етдилер ве бунунлада Джаваншири йениден хейата гайтардылар. 21 иллик сургунден сонра Джаваншир 46 йашында йениден аиле хейаты гурду ве 1926 джы илден башладыгы йолун китабынын сон верегини 1955 илде баглады.