Haralısan sualı

[^^Paradise_Bird^^]

Düzünü deyim haralısan sualında bir pis şey görmürəm. Özümdə o sualı verə bilərəm tanış olduğum insana. Baxır bu sualı nəcür verirsən, nə vaxt verirsən və hansı konteksdə verirsən. Birdə əvvəlcədən qarşıdakı insanın bu suala necə reaksiya verə biləcəyəni təxminən müəyyənləşdirmək yaxşı olar.

Bu haralısan məsələsi ilə bağlı 2 epizod yadıma düşür həmişə ))

İşdə biri baş vermişdi. Xadimə qadın soruşdu məndən ki, bəs haralısan, özünün də bakılı olduğuna görə dedim ki, Hövsanlı. Sonra soruşdu ki, bəs harda yaşayırsan, dedim Yasamalda. Bunu dediyim zaman belə təəcüblü mənə baxıb dedi daay Yasamalda yaşayırsansa elə de ki, bakılıyam da ))) Əvvəl öfkələndim, pərt oldum biraz, sonra isə gülməyim gəldi.

İkinci hadisə iş üçün müsahibəyə getdiyim zaman baş verdi. Müsahibəni götürən insan bir çox sualdan və işin nədən ibarət olduğunu mənə göstərdikdən sonra müsahibənin axırında məndən soruşdu haralıyam. Cavab verdim ki, bəs bakılıyam(əslində gərək heç nə demədən tərk edəydim oranı, bunu sonra anladım). Deyir yox eee Bakıda yaşamağnan deyil eee, əsl hardansan... deyirəm ki, Hövsanlıyam. Bunu deyəndən sonra əl çəkdi.

Elə həmişə bu söhbət açılanda bu iki hadisə yadıma düşür danışıram.

"Sən" deyə müraciətə gəldikdə isə, həyatda bilmirəm ama misal üçün rus və qazax forumlarına girdiyim zaman kiməsə Siz deyə müraciət edəndə az qala bunu təhqir kimi qarşılayırlar və mənə Sən deyə müraciət etməyə çağırırlar. Məndə deyirəm ki, bizdə Sən deyə müraciət edəndə forumda acıqlarına gəlir adamların ona görə öyrəşmişəm buna.

[Revan]

Mən də yayda Hövsanlı oluram

[nikowka]

haralisan suali mene de pis gelmir..men wexsen fexr edirem harali oldugumu deyende..ne bu sualda, ne de buna verilecek cavabda qebahet yoxdur..insan hemsohbetinin hansi bolgeden olmasi ile maraqlanirsa, bu sohbetin waxelenmesine sebebdir..

[Murad Abdullah]

Qeyd olunduğu kimi, "haralısan" sualı demək olar əksər ölkələrdə soruşulur. Hansı ştatdansız,rayondansız, kimlərdənsiz.Bəzən heç sualın insanın özü üçün elə bir əhəmiyyəti də olmur, ünsiyyət quranda istər istəməz soruşursan.

"Siz" pərdəni saxlamaq üçün vacib rol oynayır. Çalışıram işdə, məclislərdə müraciət edəndə "siz" işlədim.Hər halda insan özü bilməlidir, kimlə, harda və nə vaxt hansı müraciət fomasını işlətməlidir.

[SeymurEmin]

Maraqlı bir şeyə fikir vermişəm inaclı adam Allaha müraciət edəndə Sən deyə müraciət edir amma insana isə "siz" deyə müraciət etmək lazım gəlir Etməyəndə hörmətsizlik sayılır Nədi biz Allaha hörmətsizlik edirik ? Fikirləşməyə dəyər mən bilən

[Mufti]

[quote name='SeymurEmin' timestamp='1290851745' post='7776083']
Maraqlı bir şeyə fikir vermişəm inaclı adam Allaha müraciət edəndə Sən deyə müraciət edir amma insana isə "siz" deyə müraciət etmək lazım gəlir Etməyəndə hörmətsizlik sayılır Nədi biz Allaha hörmətsizlik edirik ? Fikirləşməyə dəyər mən bilən
[/quote]


Ümumiyyətlə şərq xalqlarında hörmət əlaməti olaraq "siz" deyə müraciət olmamışdır. Səhabələr peyğəmbərə belə sən deyirdilər.
Keçənlərdə "Dikaya diviziya" haqda bir sənədli filmə baxırdım. Orada qafqazlı əsgərlərin generallara "sən" deyə müraciət etməsinə də toxunulmuşdu.
Cəm şəkilçisinin hörmət bildirməsi çox gümanki Bizansdan keçmişdir. Qədim osmanlıda (hətta bu günki Türkiyədə) üçüncü şəxsə belə hörmət əlaməti olaraq bəzən cəm halda müraciət edilir. Məsələn: "Pədəri-aliləriniz" yəni hörmətli atanız. Və ya "sayın bakanım buyurdular ki," və s. Bizdə bu adət təkcə "zati aliləri" sözündə qalıb.

Allaha sən deyilir bəli O Təkdir. Ancaq Allah Quranda öz həşmətini, böyüklüyünü bildirmək üçün bir çox yerlərdə özü haqda biz deyir.

Həmdə dua səmimiyyət gərəkdirən bir şeydir, "Sən" də səmimi olma istəyinin əlamətidir duada... məncə

[Mufti]

Adam adamdan haralısan soruşar da burda nə var ki?

Həə burda bizim kompleksli olmağımız var. Şüurumuzun dərinliyində yatan yerlibazlıq sindromu var... Ona görə ürkərik bu sözdən.

[SeymurEmin]

[quote name='Mufti' timestamp='1290858720' post='7776657']
Adam adamdan haralısan soruşar da burda nə var ki?

Həə burda bizim kompleksli olmağımız var. Şüurumuzun dərinliyində yatan yerlibazlıq sindromu var... Ona görə ürkərik bu sözdən.
[/quote]
Ümumiyyətlə bizim xalqda kompleks çoxdur səbələri hamsı (mənim fikrim belıdir) Rus imperiyasınin ışğalı vaxtından başlayib sovet dövründə də davam eləyib şüur alti və ya açıq səkildə alçaltmaqdan başlayıb Dediylərimə misal olaraq bir misal göstərə bilərəm bir millət kim özümüzü itirmək üçün ya biz "türk" dedilər (Bu halda düzgündü) sonra "tatar" dedilər sonrada "azərbaycanlı" olduq və ya əlifbamız ərəb əlifbası oldu kiril oldu latinda olub Hər gür oyun açıblar başımıza Ona görədə bizdə rusa meyilik yaranıb ona görə bizm özümüzə verdiymiz qiymət düşüydür

[Revan]

Allahla insan arasinda semimiyyet var, resmiyyet yoxdur. "siz" etikete bagli olan sozdur, etiket ise insanlara aiddir. Insana aid olan meseleleri ise Allahla elaqelendirnek olmaz.

[SeymurEmin]

[quote name='Revan' timestamp='1290870500' post='7777687']
Allahla insan arasinda semimiyyet var, resmiyyet yoxdur. "siz" etikete bagli olan sozdur, etiket ise insanlara aiddir. Insana aid olan meseleleri ise Allahla elaqelendirnek olmaz.
[/quote]
Səhf anladız Məyər rəsmiyyət olanda səmimiyyəet itir ? Mən Allaha aid olanı insanla əlaqələndirmirəm İnsan Allaha müraciyyət edəndə həm səmimi olmalıdır həm mədəni həm də rəsmi.Mən dediyim bubur "sən" deyə müraciyyət olanda dərhal mədəniyətsizlik kimi qəbul olnmamalıdir

[Konfutsi]

[quote name='Nemecida' timestamp='1290764132' post='7769252']
[font="Verdana"]Həyat tərzim və işim elə alınıb ki, həm azərbaycan dilli, həm də rus dilli insanlarla ünsiyyətdə oluram. A[/font][font="Verdana"]zərbaycan dilli cəmiyyətdə, diğərindən fərqli olaraq, iki xüsusiyyəti anlaya bilmirəm:[/font]

[font="Verdana"]1. Tanışlıqdan qısa müddət sonra "haralısan" məsələsinin aydınlaşdırılması[/font]

[font="Verdana"]2. "Sən"lə muraciət olunması.[/font]

[font="Verdana"]Buna izah vermək mümkündürmü?)))))[/font]
[/quote]
Men hec cur basha dushe bilmirem ki,bezi insanlar bu "Haralisan?" sualina niye bele agrili yanashirlar?Bu suali dunyanin her bir olkesinde size vere bilerler.Bizde ise bunu az gala tehgir kimi gebul edirler.Meselen men yashadigim olkede tanish olmayan insanlar unsiyyet zamani birinci hansi olkeden olmaglari ile maraglanirlar,amma hec kesin aglaina gelmez ki,bu sualdan incisin.Bir de ki,bu sualin insanin hansi dilli olmasina ne dexli var?Mene ele gelir ki,bu meselenin ozulu Bakida hele sovet dovrunde goyulub.O vaxt rayonlulari reklamazapreshenala mugayise etmek ucun bu sual ortaliga atilirdi."Sen","Siz" sualinin da setir alti menasini da burda axtarmag lazimdir.Yoxsa ele bil ki,bu meseleler ancag bizde bash verir.Bashga olkelerde men hec vaxt ianmaram ki,kimse bunlari hansisa forumda movzu acmagla muzakire etsin ve bu cur shishirtsin.Biz unikal bir milletik,icimizde eleleri var ki,belke de azerbaycanli olmagina da utanirlar.Sadece Bakida,olkemizde yashadiglarina gore seslerini cixarda bilmirler.Oz milletlerine yuxaridan ashagiya baxirlar,az gala ozlerini ali irge mensub edirler.Uzaga getmek lazim deyil,ele bu foruma nezer yetirsek kifayetdir.

[SeymurEmin]

[quote name='Konfutsi' timestamp='1290875882' post='7778129']
Men hec cur basha dushe bilmirem ki,bezi insanlar bu "Haralisan?" sualina niye bele agrili yanashirlar?Bu suali dunyanin her bir olkesinde size vere bilerler.Bizde ise bunu az gala tehgir kimi gebul edirler.Meselen men yashadigim olkede tanish olmayan insanlar unsiyyet zamani birinci hansi olkeden olmaglari ile maraglanirlar,amma hec kesin aglaina gelmez ki,bu sualdan incisin.Bir de ki,bu sualin insanin hansi dilli olmasina ne dexli var?Mene ele gelir ki,bu meselenin ozulu Bakida hele sovet dovrunde goyulub.O vaxt rayonlulari reklamazapreshenala mugayise etmek ucun bu sual ortaliga atilirdi."Sen","Siz" sualinin da setir alti menasini da burda axtarmag lazimdir.Yoxsa ele bil ki,bu meseleler ancag bizde bash verir.Bashga olkelerde men hec vaxt ianmaram ki,kimse bunlari hansisa forumda movzu acmagla muzakire etsin ve bu cur shishirtsin.Biz unikal bir milletik,icimizde eleleri var ki,belke de azerbaycanli olmagina da utanirlar.Sadece Bakida,olkemizde yashadiglarina gore seslerini cixarda bilmirler.Oz milletlerine yuxaridan ashagiya baxirlar,az gala ozlerini ali irge mensub edirler.Uzaga getmek lazim deyil,ele bu foruma nezer yetirsek kifayetdir.
[/quote]
Tam razıiam artıq sözə ehtiyac yoxdur

[Seva711]

[quote name='Konfutsi' timestamp='1290875882' post='7778129']
Men hec cur basha dushe bilmirem ki,bezi insanlar bu "Haralisan?" sualina niye bele agrili yanashirlar?Bu suali dunyanin her bir olkesinde size vere bilerler.Bizde ise bunu az gala tehgir kimi gebul edirler.Meselen men yashadigim olkede tanish olmayan insanlar unsiyyet zamani birinci hansi olkeden olmaglari ile maraglanirlar,amma hec kesin aglaina gelmez ki,bu sualdan incisin.Bir de ki,bu sualin insanin hansi dilli olmasina ne dexli var?Mene ele gelir ki,bu meselenin ozulu Bakida hele sovet dovrunde goyulub.O vaxt rayonlulari reklamazapreshenala mugayise etmek ucun bu sual ortaliga atilirdi."Sen","Siz" sualinin da setir alti menasini da burda axtarmag lazimdir.Yoxsa ele bil ki,bu meseleler ancag bizde bash verir.Bashga olkelerde men hec vaxt ianmaram ki,kimse bunlari hansisa forumda movzu acmagla muzakire etsin ve bu cur shishirtsin.Biz unikal bir milletik,icimizde eleleri var ki,belke de azerbaycanli olmagina da utanirlar.Sadece Bakida,olkemizde yashadiglarina gore seslerini cixarda bilmirler.Oz milletlerine yuxaridan ashagiya baxirlar,az gala ozlerini ali irge mensub edirler.Uzaga getmek lazim deyil,ele bu foruma nezer yetirsek kifayetdir.
[/quote]

Mende tam raziyam yazdiglarinizla!!!!

[Design&More]

2. "Sən"lə muraciət olunması.

münasibətim müsbətdir

amma O "haralısan" sualı mən xoşlamıram. heç vaxt soruşmuram və cavab da bu suala vermirəm
bu da mənim principlərdən biridir

[Nemecida]

[font="Tahoma"][quote]Bashga olkelerde men hec vaxt ianmaram ki,kimse bunlari hansisa forumda movzu acmagla muzakire etsin ve bu cur shishirtsin[/quote][/font]

[font="Tahoma"]İzn verin, ğələn dəfə mövzu acmazdan əvvəl Sizdən icazə alım, sonra dəqiqləşdirim ki, bu mövzu ilə bağli başqa ölkələrdə nə düşünürlər, yalnız bundan sonra hərəkət edim [/font]

[font="Tahoma"]Hec daxlı var? Məsələ məni maraqlandırdı, mən də soruşdum. Amma şəxsən mənim hec xoşum ğəlmir həm "haralısan" suallından, həm də "sən" müraciətindən. Və bunu uydurma "komplekslə" izah etmək ğülməlıdır))))) Ümumiyyətlə, fikir vermişəm ki, əsasən də forumlarda, insanlar nəyisə qəbul etməyəndə, cavabı tapa bilməyəndə "kompleks" məsələsi dərhal yada düşür))))[/font]

[font="Tahoma"]Burada səslənən fikrəlin birində mövzu ilə bağlı sualıma cavab tapdım:[/font]

[font="Tahoma"][quote]lehceni degigleshdirmek isteyirsense avtomatik haralisan yada haralisiz suali ortaya cixir)))Rus dilinde danishan azerbaycanlilarda lehce olmur axi))))[/quote][/font]

[font="Tahoma"]O ki qaldı "şeiri bilməsən ermənisən, atan-anan ermənidi" məsələsinə, mən o müəllimə "müəllim" deməzdim, cünki öz davranışı ilə mədəniyyətsizliyini nümayiş etdirdi! Şeiri onun mənasıba ğörə və ya ən azı tapşırıq olduğu ücün öyrənərdim, belə şərtlə isə hec vaxt deməzdim və ümymiyyətlə üsyan edərdim!!![/font]

[Эль Пасо]

[font="Arial"]Soruçurlar: Haralısan...?

Həmişə Azərbaycanda, Azərbaycan həyatında təkrar belə sual məni çətin vəziyyətə salırdı...

Əvvəldən başlayaraq, yəni vətəni tərk edənnən bəri, belə anlayış mənə tanış deyildi...
Demək olar uzun illərdi el obannan uzaqda, həyat tərzin, bir neçə milli adətlərini (özünnən asılı olmayaraq) dəyişərək və təqribən həyatının çox hissəsini yaşadığın yeni ölkədə yerli əhalinin həyat tərzinə uyğunlaşaraq, əlbətdə belə bir sual mən tərəfdən ibtidai qarşılanırdı... Hətta yadıma salıram ki, ilk dəfə əcnəbi ölkədə olanda, onların həyat tərzi bu sual baxımından, belə şəkildə qiymətləndirirdim (Həqiqətəndə, həyat çox qəribədi)...[/font]

[elmaryachi]

Haralisan dedikde yeni hansi rayondansan demek isteyirik chun ki dilimize bele yatib hami bilirki olke daxilinde hami Azerbaycanlidir. Bezen bunu pisleyirler ki haralisan dememeliyik. Tutaq ki universitete daxil oldunuz ve qrup ushaqlari ile tanish oldunuz siz ondan hansi rayondan ve ya haralisan sorushmasan onda sabah onunla gorushmek istedikde onun hansi rayonda olmasini haradan bileceksiniz. Zenn edek ki Azerbaycanlidir o zaman butun Azerbaycani onu axtarmaq uchun aramaliyiq?
Sizden sene ise ona gore kechirik ki biz unsiyyet qurduqca biri birimize oyreshirik ve sen deye muraciet edirik. Chun ki birden bire sen desen yeqin ki qarshindaki adamin senin anlayishsiz ve ona qarshi hormetsiz davrandigini fikirleshe biler. Siz ozunuz fikirleshin sizin tanimadiginiz adam size sen diye muraciet edir. Bu menim shexsen xoshuma gelmez ele buna gore de mesele bizdedir biz shexsen bele dushunuruk ve tanidiqdan yaxinliq etdikden sonra sen deyirik.

[helav]

Haralısan sualının yaranmasının bir neçə səbəbi ola bilər:

Çoxuşaqlı aılələrdə uşaqlar əsasən öz aralarında oynayırlar, üstəlik çox vaxt qonşuda, və yaxınlıqda digər qohumlar yaşayır.

Qafqazda hər dagda, hər  düzənlikdə, müəyyən cəhətlərə görə, ayrı-ayrı mənşəli adamlar yaşayır, ləhcələr fərqlənir. 

[quote]Ümumiyyətlə şərq xalqlarında hörmət əlaməti olaraq "siz" deyə müraciət olmamışdır.[/quote]

Bu fikirlə razılaşa bilmərəm. "Sən" öz yaşında, və yaxud  yaşca aşağı olanlara müraciyət  olunur. Yaşdan böyüklərə hörmət mənasında "Siz"  deyilir. Özbəklər, hətta öz yaşıdlarına, əksər vaxtı, "siz" deyə möraciət edirlər. 

[мусаватист]

bizdə bu "haralısan?" sualı həddindən ziyadə siyasiləşdirilib. Halbuki, yeni tanış olduğun insan haqqında məlumat əldə etmək tamamilə təbii bir şeydir. Hansı ali məktəbi bitirib, peşəsi nədir, evlidyr, subaydır, neçə uşağı var və s. Haralı olması da bu qəbilədən. Türklər kifayət qədər konsolidə olmuş millətdirlər, amma onlar da "memleket neresi?" deyə soruşurlar

[Bak]

[quote name='vuqar7' timestamp='1290765111' post='7769389']
Haralısan sualı dünyanın hər yerində var, baxır hansı konteksdə soruşulur.

Sən-siz də, rəsmiyətdən, yaşdan, hörmətdən asılıdır.
[/quote]
Tamami ile raziyam. Meselen, Gurcustan kimi kichik erazide o geder bolgu aparilib ki, biz "toya getmeliyik".

[Azərbaycanlı]

"Haralısan" sorğusu məni həmişə çox çaşdırır, çünki birmənalı cavab verəmmərəm. Atam Şəmkirdəndir, anamsa Naxçıvandandır. Üstəlik özüm Sumaqayıtda doğulub, sonradan Şimali Venesiyay köçmüşül və öz doğma bölgələrimdə heç olmamışam.

[Konfutsi]

[quote name='Nemecida' timestamp='1291382152' post='7818003']
[font="Tahoma"][/font]

[font="Tahoma"]İzn verin, ğələn dəfə mövzu acmazdan əvvəl Sizdən icazə alım, sonra dəqiqləşdirim ki, bu mövzu ilə bağli başqa ölkələrdə nə düşünürlər, yalnız bundan sonra hərəkət edim [/font]

[font="Tahoma"]Hec daxlı var? Məsələ məni maraqlandırdı, mən də soruşdum. Amma şəxsən mənim hec xoşum ğəlmir həm "haralısan" suallından, həm də "sən" müraciətindən. Və bunu uydurma "komplekslə" izah etmək ğülməlıdır))))) Ümumiyyətlə, fikir vermişəm ki, əsasən də forumlarda, insanlar nəyisə qəbul etməyəndə, cavabı tapa bilməyəndə "kompleks" məsələsi dərhal yada düşür))))[/font]

[font="Tahoma"]Burada səslənən fikrəlin birində mövzu ilə bağlı sualıma cavab tapdım:[/font]

[font="Tahoma"][/font]

[font="Tahoma"]O ki qaldı "şeiri bilməsən ermənisən, atan-anan ermənidi" məsələsinə, mən o müəllimə "müəllim" deməzdim, cünki öz davranışı ilə mədəniyyətsizliyini nümayiş etdirdi! Şeiri onun mənasıba ğörə və ya ən azı tapşırıq olduğu ücün öyrənərdim, belə şərtlə isə hec vaxt deməzdim və ümymiyyətlə üsyan edərdim!!![/font]
[/quote]

Bilirsiniz men hec de konkret olarag sizi nezerde tutmuram,bu movzunu bashga birisi de aca bilerdi.Problem ondadir ki,bir sira insanlar var ki,fikirleshirler ki,rusdilliler Bakida azeridillilere nisbeten daha savadlidirlar,daha medenidirler.Siz yazdiginiz kimi rusdilliler hec vaxt sorushmurlar"Haralisan?"ve ya ancag hamiya"siz"deye muraciet edirler.Axi medeniyyetin ve savadin insanin hansi dilde danishmasina ne dexli var?Indi size beleleri heyatda rast gelibse bu o demek deyil ki,butun millet beledir.Teessufler olsun ki,siz bu fikrinizle tek deyilsiniz,butun Bakini deye bilmerem,ancag bu forumda bu cur insanlar yeterincedirler.Forumun rus bolmesindeki bezi movzulari oxusag menim sozlerimin hegiget olduguna hec kim shubhe ede bilmez.Gerek oz milletine,oz diline ne geder nifret edesen ki,o cur sozler ishledesen.Onlarin yazdilarini oxudugda adam dehshete gelir.Sonra da deyirler ki,Rusiyada bize yaxshi munasibet yoxdur,ne bilim bizi tehgiredici sozler ishlederek tehgir edirler.Bakida yashayan rus milletine mexsus hec bir vetendash bizim milleti oz rusdillilerimiz kimi tehgir etmeyi ozune sigishdirmaz.Ele bele demirler ki,bize kenarda dushmen axtarmag lazim deyil,dushmen oz icimisdedir.Bu milletin icinde eleleri var ki,o rusdilliler ne savadda ne de medeniyyetde onlarin yanindan yel olub kece bilmezler.Men ozum Moskvada tehsil almisham,hazirda uzag xaricde yashayiram ve men hec vaxt fikirleshmirem ki,kimse bizden millet kimi daha savadlidir ve ya daha medeniyyetlidir.Her milletin savadlisi da var,savaddsizi da.

[X Ray-F]

mədəniyyətsiz rusdilli və ya azərbaycandilli olmur. O sadəcə mədəniyyətsizdir. Heç cür aəbul etmirəm SƏN müraciətini.

Rusdilli satıcılar həyatımda rast gəldiyim ən tərbiyəsiz, ən mədəniyyətsiz ünsürlərdi, özlərini elə aparırlar ki, sanki rusdilli olmaq böyük şərəfdir, onlar mənə SƏN deyə müraciət edəndə, sadəcə onların kim olduğunu, daha doğrusu [b]heç kim olduğunu yada salıram[/b], dərhal hər şey düşür qaydasına

[Dark Lady]

[quote name='Nemecida' timestamp='1290764132' post='7769252']
[font="Verdana"]Həyat tərzim və işim elə alınıb ki, həm azərbaycan dilli, həm də rus dilli insanlarla ünsiyyətdə oluram. A[/font][font="Verdana"]zərbaycan dilli cəmiyyətdə, diğərindən fərqli olaraq, iki xüsusiyyəti anlaya bilmirəm:[/font]

[font="Verdana"]1. Tanışlıqdan qısa müddət sonra "haralısan" məsələsinin aydınlaşdırılması[/font]

[font="Verdana"]2. "Sən"lə muraciət olunması.[/font]

[font="Verdana"]Buna izah vermək mümkündürmü?)))))[/font]
[/quote]
1.Normal yanaşıram. Ola bilər ki, hansı rayondan olduğumu öyrənmək istəyir. Burada heç bir qəbahət görmürəm.
2.Demək olar ki, ən zəhləm gedən 3 şeydən biridir. Tanımadığım insanın mənə "sən" deyə müraciət etməsi əsəblərimi korlayır. Məndən yaşca böyük olsa, bir az az korlayır əsəblərimi , amma yaşca kiçiklər mənə bu cür müraciət edəndə az qalıram gedim yapışım boğazından. Mən özüm həmin insan bu barədə işarə vurmayınca qarşımdakı ilə lap 5 il tanış olsam da, "sən"ə keçmirəm. Gərək özü təklif etsin.

[Accc]

Azərbaycan kimi balaca ölkədə "Haralısan?" sualı yersizdir.Əlimdə olsaydı bu suala qadağa qoyardım.
Məncə bu sualın alternativi və əvəzedicisi "Kimlərdənsən?" sualı olmalıdır.Bu sual "bölgələnməni" aradan qaldırır və kifayət qədər ümumi sualdır ki,həmsöhbətçidən yetərincə informasiya ala biləsən.

"Sən" isə məncə türklüyün bir əlamətidir.Qədim şerlərə,dastanlara fikir versəz hətta şahlara da ''Sən" deyərək müraciyət olunur.Məsələn: ey şahım! və s.

[Dark Lady]

[quote]Maraqlı bir şeyə fikir vermişəm inaclı adam Allaha müraciət edəndə Sən deyə müraciət edir amma insana isə "siz" deyə müraciət etmək lazım gəlir Etməyəndə hörmətsizlik sayılır Nədi biz Allaha hörmətsizlik edirik ? Fikirləşməyə dəyər mən bilən




[/quote]
Rəhmətlik Baba Pünhanın sözləri yadıma düşdü:
Mən sənə "siz" deyirəm,onda mənə "biz"mi deyim?
Tanrıya "Sən" deyirəm, amma sənə "siz"mi deyim?

Belə də ki, Allaha Sən deyə müraciət etmək onun təkliyini vurğulamaq mənasındadır. Onu insanlarla müqayisə etmək lazım deyil.

[Nunu25]

[quote name='Konfutsi' timestamp='1293219970' post='7965979']
Bilirsiniz men hec de konkret olarag sizi nezerde tutmuram,bu movzunu bashga birisi de aca bilerdi.Problem ondadir ki,bir sira insanlar var ki,fikirleshirler ki,rusdilliler Bakida azeridillilere nisbeten daha savadlidirlar,daha medenidirler.Siz yazdiginiz kimi rusdilliler hec vaxt sorushmurlar"Haralisan?"ve ya ancag hamiya"siz"deye muraciet edirler.Axi medeniyyetin ve savadin insanin hansi dilde danishmasina ne dexli var?Indi size beleleri heyatda rast gelibse bu o demek deyil ki,butun millet beledir.Teessufler olsun ki,siz bu fikrinizle tek deyilsiniz,butun Bakini deye bilmerem,ancag bu forumda bu cur insanlar yeterincedirler.Forumun rus bolmesindeki bezi movzulari oxusag menim sozlerimin hegiget olduguna hec kim shubhe ede bilmez.Gerek oz milletine,oz diline ne geder nifret edesen ki,o cur sozler ishledesen.Onlarin yazdilarini oxudugda adam dehshete gelir.Sonra da deyirler ki,Rusiyada bize yaxshi munasibet yoxdur,ne bilim bizi tehgiredici sozler ishlederek tehgir edirler.Bakida yashayan rus milletine mexsus hec bir vetendash bizim milleti oz rusdillilerimiz kimi tehgir etmeyi ozune sigishdirmaz.Ele bele demirler ki,bize kenarda dushmen axtarmag lazim deyil,dushmen oz icimisdedir.Bu milletin icinde eleleri var ki,o rusdilliler ne savadda ne de medeniyyetde onlarin yanindan yel olub kece bilmezler.Men ozum Moskvada tehsil almisham,hazirda uzag xaricde yashayiram ve men hec vaxt fikirleshmirem ki,kimse bizden millet kimi daha savadlidir ve ya daha medeniyyetlidir.Her milletin savadlisi da var,savaddsizi da.
[/quote]

duzdur.

[Nunu25]

mence, basqa bir olkenin vetendasina bu suali vermek olar. amma rayon nezerde tutulursa, harda dogulmusan, yaxud kimlerdensen ve s. kimi sorusmaq daha dogru olardi. tesevvur edin, bir meclisde 10 nefer var, onlara da bu suali verirler, here bir yerin adini cekir. ne bilim, hec xos deyil. belke bu ifade de pis niyyetle sorusulmasa, problem olmaz. amma ish yerlerinde, xususile de dovlet muessiselerinde bu suali ele-bele vermirler, ona uygun netice cixarirlar.

"sen" sozunu tanimadigin ve yashli adamlara demek yaxsi seslenmir.

P.S. men bir mektebde ders deyirdim, ordaki usaqlar bele seylerden uzaq idiler. mene "sen" deye muraciet etdi, dedim, sen yox, siz. dedi, muellim, sen 2 nefersen ki?

[Jazzamore]

[quote name='J.ALIYEV' timestamp='1290764870' post='7769361']

biri ilə tanış olduqda onun haralı olmağını bilmək, sənin onunla münasibətləri və ya söhbəti hansı müstəvidə aparmağıva yardımçı ola bilər. (Nahaq yerə kiməsə qız verəndə və ya qız alanda təzə qohumların soy-kökü ilə maraqlanmırsan ki,?) Çünki bura Azərbaycandır və hər region camaatının özünə məxsus bir xasiyyəti var.


[/quote]
Raziyam

[sokrates]

Uşaq vaxtı oxuduqlarımı yenidən vərəqləmək köhnə adətimdir. Növbəti dəfə Dümanın üç muketyorunu səhifələyəndə, d"Artanyanın şəhərə gəlişi mnzərəsini oxudum. Bu kişinin ürəyi lap dolu imiş ki...fransanın bütün əyalətlərini, insaların xasiyyətlərini elə xırdalayıb ki...allah Dümaya rəhmət eləsin. Bu əsər bilirsiniz də, hansı əsrdə yazııb? Ona görə haralısan sualının kökü çox uzaqlara gedir. Burada pis heç bir şey görmürəm. Elə sən və ya siz deyə olunan müraciətlərdə də. İstər sualı verən istər sən deyən insanlardır. Düşünürəm ki, sual və müraciət yox, insanlar səviyyəli və ya səviyyəsiz ola bilir.

[rovshan223]

Azerbaycanda her bolgenin ,her rayonun,hetta her kendin oz xususiyyetleri var. Etiraf edek ki, Gence ile Guba, Zakatala ile Dashkesen,Gedebey ile Salyan,lap ele Shuvelan ile Turkan adamlari arasinda ferg var.Yaxshi her yerde yaxshidir. Amma bolgelerin oz xususiyyetlerinin olmasi yegin ki, "haralisan " sualinin yaranmasina getirib chixarib. Rusdilli ( azerbaycan dilinde danishmaga chetinlik chekenleri ve ya hech danishmayanlari nezerde tuturam ) ehali uchun Imishli,Berde , Tovuz,Astara ve s. anlayishi yoxdur. Bakines ve churka anlayishi var.
Tanimadigim adama sen deye bilimirem . Ancag Siz deye muraciet edirem. Istisnalar ancag dukan - bazarda,mashin ustalari ile sohbetde , yanacag doldurma mentregelerinde ,taksi suruculeri ile sohbetde olur. Bu adamlari esla yuxaridan ashagi baxmasam da, bele yerde cavanlarla senle danishiram.

[Zehra7]

[quote name='Nemecida' timestamp='1290764132' post='7769252']
[font="Verdana"]Həyat tərzim və işim elə alınıb ki, həm azərbaycan dilli, həm də rus dilli insanlarla ünsiyyətdə oluram. A[/font][font="Verdana"]zərbaycan dilli cəmiyyətdə, diğərindən fərqli olaraq, iki xüsusiyyəti anlaya bilmirəm:[/font]

[font="Verdana"]1. Tanışlıqdan qısa müddət sonra "haralısan" məsələsinin aydınlaşdırılması[/font]

[font="Verdana"]2. "Sən"lə muraciət olunması.[/font]

[font="Verdana"]Buna izah vermək mümkündürmü?)))))[/font]
[/quote]
Mən özumdə hərdən heyrətlənirəm.Rusdilli olsamda,ailəmin yarim əsr Bakida yaşamagina baxmayaraq,mən azəri dilində danişmaga başlayanda,məndən ,,haralisan,,soruşurlar(xususi ile yaşli nəsil)Və cavabi dinlədikdən sonra-aaa,deyirəm axi-eşidirəm))
Mən bu sualin verilməsinə pis baxmiram.Bəlkə,muqaisə duzgun sayilmir,amma yenədə-Gedebeyin kartofu başqa,Şəmkirin başqa..Goycayin narı hara,Bakinın narı hara))İnsanlardada fərq var.

[Bilberry]

[quote name='Nunu25' timestamp='1294000341' post='8012511']
mence, basqa bir olkenin vetendasina bu suali vermek olar. amma rayon nezerde tutulursa, harda dogulmusan, yaxud kimlerdensen ve s. kimi sorusmaq daha dogru olardi. tesevvur edin, bir meclisde 10 nefer var, onlara da bu suali verirler, here bir yerin adini cekir. ne bilim, hec xos deyil. belke bu ifade de pis niyyetle sorusulmasa, problem olmaz. amma ish yerlerinde, xususile de dovlet muessiselerinde bu suali ele-bele vermirler, ona uygun netice cixarirlar.

"sen" sozunu tanimadigin ve yashli adamlara demek yaxsi seslenmir.

P.S. men bir mektebde ders deyirdim, ordaki usaqlar bele seylerden uzaq idiler. mene "sen" deye muraciet etdi, dedim, sen yox, siz. dedi, [b]muellim, sen 2 nefersen ki? [/b]
[/quote]

Əslində faciədir.
Məktəbdə öyrətmirlər, bəs valideynlər hara baxır?
Siz bu problemi həll edə bildiniz? Başa sala bildiniz?

[Nunu25]

[quote name='Bilberry' timestamp='1294034874' post='8013933']
Əslində faciədir.
Məktəbdə öyrətmirlər, bəs valideynlər hara baxır?
Siz bu problemi həll edə bildiniz? Başa sala bildiniz?
[/quote]

Muellimlikden xosum gelmirdi, usaqlarin oxumaq istemediyinii de gorub mektebden cixdim. belke de qacdim. Men hemin vaxt basa saldim. amma mence, xeyri olmayacaqdi. sonra mektebin direktoruna bunu danisanda, dedi ki, eslinde "siz" demekden menim de xosum gelmir. mesele aydindir.

[SeymurEmin]

[quote name='Dark Lady' timestamp='1293984478' post='8011057']
Rəhmətlik Baba Pünhanın sözləri yadıma düşdü:
Mən sənə "siz" deyirəm,onda mənə "biz"mi deyim?
Tanrıya "Sən" deyirəm, amma sənə "siz"mi deyim?

Belə də ki, Allaha Sən deyə müraciət etmək onun təkliyini vurğulamaq mənasındadır. Onu insanlarla müqayisə etmək lazım deyil.
[/quote]
Düz başa düşmədiniz mən Allahı insanla müqayisə etmək fikrim belə olmayıb .Sadəcə "sən" müraciətinə belə kəskin pisləmək lazım deyil.Süni rəsmiyətdən təbi kobudluq daha yaxşıdır.Mən özüm çox vaxt "siz" deyə müraciət edirəm amma mənə "sən" deyəndə heç bir problem görmürəm.Bir hal istisnadı müraciət edəm insan ümumiyyətlə tərbiyəzis və mədəniyyətsiz olduqda və nə deməyindən aslı olmayaraq hər söz əsəbə toxunur

[Konfutsi]

[quote name='Nunu25' timestamp='1294000341' post='8012511']
mence, basqa bir olkenin vetendasina bu suali vermek olar. amma rayon nezerde tutulursa, harda dogulmusan, yaxud kimlerdensen ve s. kimi sorusmaq daha dogru olardi. tesevvur edin, bir meclisde 10 nefer var, onlara da bu suali verirler, here bir yerin adini cekir. ne bilim, hec xos deyil. belke bu ifade de pis niyyetle sorusulmasa, problem olmaz. amma ish yerlerinde, xususile de dovlet muessiselerinde bu suali ele-bele vermirler, ona uygun netice cixarirlar.

"sen" sozunu tanimadigin ve yashli adamlara demek yaxsi seslenmir.

P.S. men bir mektebde ders deyirdim, ordaki usaqlar bele seylerden uzaq idiler. mene "sen" deye muraciet etdi, dedim, sen yox, siz. dedi, muellim, sen 2 nefersen ki?
[/quote]
Bilirsiniz sohbet ondan getmir ki,bu suali vermek duzgundur ya yox?Siz sadece sualin movzu muellifi terefinden goyulushuna digget yetirin.Onun fikrince bu suali ancag azeridilliler verirler ve ancag onlar "sen" deye muraciet edirler.Guya ki,rusdilliler cox medenidirler ve bele sheyleri ozlerine reva bilmirler.Butun bu sohbetlerin koku ondadir ki,onlar(rusdilliler)bir pille azeridillilerden yuxaridadirlar.Cox maraglidir ki,ruslar hele gedim vaxtlardan hemishe bockada cimibler ve birinci defe hamama shergde rast gelibler.Indi onlarin dilinde danishan ozumuzunkuler(ruslar ozleri yox,ozumuzunkuler)oz milletlerini medeniyyetsiz sayirlar.Men hemishe demishem ve yene tekrar demek isteyirem ki,medeniyyetsiz hansi dilin dashiyicisi olmasindan asili olmayarag ele medeniyyetsizdir.

[Lalet]

Məncə bu "haralısan?" suali hər kəs üçün fərdi xarakter daşıyır. Əgər haralı olduğunuzu deməkdən narahat olmursunuzsa onda bunu bu qədər böyütməyə dəyməz. Əgər sual qərəzli verilməyibsə.Çünki bəzən belə suallar sadəcə alışqanlıq olub deyə verilir.Məndən soruşulanda normal qarşılayıram. Bu sualı sevməsəm də.

p.s. mən özüm bu sualı verənlərdən deyiləm.

[Lalet]

Tanımadığımız insana "Siz" deyə müraciət edilməsinin tərəfdarıyam.Şəxsən tanımadığım insan mənə sən deyə muraciət edərsə bunu xoş qarşılamıram, cünki özüm buna diqqət edirəm.