Nəsirəddin Tusi

[STATIONERY]

maraqli post idi.

goresen insanlar bir biri ilr qarshilashanda , munasibet quranda onun- 1)var dovleti, 2)xasiyyet ve xaraakteri 3) vezifesi 4)cinselliyi 5)biliyi

ve s kimi hansi xususlarla maraqlanir,?

misal ucun siz STATIONERY teze tanish oldugunuz insanin hansi cehetile maraqlanirsiz?

qarshilashanda ilk once hansi meyar yadiniza dusur?

Düzü, heç başa düşmürəm Tusi haqqında mövzuda belə sualların bir əhəmiyyəti varmı, amma yenə də siz deyən olsun.

Qarşılaşdığım insan (məkanı ictimai obyektlər, ictimai nəqliyyat da ola bilər) mənim üçün heç bir əhəmiyyət kəsb etmir ki, mən hansısa meyarları əsas tutub onunla maraqlanım. Mən emosiyalarımı və diqqətimi əhəmiyyətsiz istiqamətlərə yönəltmirəm.

Yeni tanış olduğum insan mənim üçün maraqlıdırsa (məkanı iş kollektivi ola bilər, sırf professionalizm nöqteyi-nəzərindən) (məkanı virtual ola bilər, maraqlı ünsiyyət baxımından) 2 və 5 saylı puntkları əsas götürurəm.

Əgər şəxsi münasibətlərdirsə bütün punktlar meyardır (4-nü çıxmaqla, anlamıram) və çox önəmli bir 6-çı punkt əlavə edilir- zahiri görünüş.

[Sunyata]

Tusi yazırdı : Xasiyyət (xarakter) ağıl və düşüncəyə ehtiyac olmadan ruhu fəaliyyətə gətirən xüsusiyyətdir.

İnsan xasiyyəti onun ömrü boyu dəyişir. Xasiyyət fərdi xüsusiyyət olmaqla yanaşı, təbiət (temperament) və vərdişlərin (adət) təsiri ilə dəyişir. İnsan, hələ xasiyyətinin əsasları formalaşmamış öz təbiətinə uyğun xüsusiyyət (hal) nümayiş etdirir. Tusi, insan təbiətinin dəyişməz olduğunu deyirdi. Xasiyyətin isə dəyişkən oldugunu, yəni insanın ətrafının təsiri altında xasiyyətini dəyişə biləcəyini iddia edirdi. və bu əlamətləri üzrə insanları 3 qrupa ayırırdı :

1. xoş təbiətli olub xeyir xasiyyəti dəyişməz qalan

2. şər təbiətli olub şər xasiyyəti dəyişməz qalan

3. orta , yəni yaxşının təsiri altına düşüb və ya pisliklərin təsiri ilə dəyişəbilənlər

Məncə xasiyyət haqqında çox dəqiq və dolğun izah verib. Xasiyyətin (xarakterin) dəyişməsi haqqında da qənaəti və insan təbiətini (temperamentini) xarakterdən fərqləndirməsi də artıq özü-özlüyündə təqdirəlayıq bir fakdır. İnsan təbiətinin(temperamentinin) dəyişməz olması - başqa sözlə döğuluşdan sahib olduğumuz temperament nəzərdə tutulir ( dəyişməzdirsə...) . Bu mənada, Tusi nəyə görə insanların yaradılışdan bu üç təbiətə malik olduqlarını izah edirmi? Yəni, xasiyyətin səbəbi temperamentdirsə ( və əlavə olaraq başqa məqamlar) , bəs temperamentin səbəbi nədir.

P.S. Əgər Tusi bu barədə yazmayıbsa, siz öz fikrinizi də yaza bilərsiniz

[Vuqar Rehimov]

Məncə xasiyyət haqqında çox dəqiq və dolğun izah verib. Xasiyyətin (xarakterin) dəyişməsi haqqında da qənaəti və insan təbiətini (temperamentini) xarakterdən fərqləndirməsi də artıq özü-özlüyündə təqdirəlayıq bir fakdır. İnsan təbiətinin(temperamentinin) dəyişməz olması - başqa sözlə döğuluşdan sahib olduğumuz temperament nəzərdə tutulir ( dəyişməzdirsə...) . Bu mənada, Tusi nəyə görə insanların yaradılışdan bu üç təbiətə malik olduqlarını izah edirmi? Yəni, xasiyyətin səbəbi temperamentdirsə ( və əlavə olaraq başqa məqamlar) , bəs temperamentin səbəbi nədir.

P.S. Əgər Tusi bu barədə yazmayıbsa, siz öz fikrinizi də yaza bilərsiniz

Tusini az-çox oxuduğum üçün bu suala məndə cavab verim...

Tusinin fikrincə insanın xasiyyəti fitri deyil...Onu dəyişmək olar...Amma insanın təbiəti (temperamenti) qeyri-iradidir....

[STATIONERY]

Məncə xasiyyət haqqında çox dəqiq və dolğun izah verib. Xasiyyətin (xarakterin) dəyişməsi haqqında da qənaəti və insan təbiətini (temperamentini) xarakterdən fərqləndirməsi də artıq özü-özlüyündə təqdirəlayıq bir fakdır. İnsan təbiətinin(temperamentinin) dəyişməz olması - başqa sözlə döğuluşdan sahib olduğumuz temperament nəzərdə tutulir ( dəyişməzdirsə...) . Bu mənada, Tusi nəyə görə insanların yaradılışdan bu üç təbiətə malik olduqlarını izah edirmi? Yəni, xasiyyətin səbəbi temperamentdirsə ( və əlavə olaraq başqa məqamlar) , bəs temperamentin səbəbi nədir.

P.S. Əgər Tusi bu barədə yazmayıbsa, siz öz fikrinizi də yaza bilərsiniz

Tusi insan temperament tipləri haqda yazarkən öz dövründəki elmi mənbələrə əsaslanırdı. İsti, soyuq məcazın, xeyir şər təbiətin insan xasiyyətinə təsirinin mütləq olduğunu, və temperamentin xassələrindən istifadə edərək xasiyyətə təsir etməyin mümkünlüyünü deyirdi. Təlim, tərbiyə, tədris sistemində fərdi yanaşma üsullarını seçərkən , ilkin olaraq temperament tipinə diqqəti yönəldirdi. Temperamenti insan fiziologiyasının xassələri ilə (öd, qan,selik, damar darlığı) ilə əlaqələndirdi. Temperamentin fitri və dəyişməz olduğu halda, xarakterin dəyişən olduğunu deyirdi. Pedaqoji baxımdan,( çətin və asan öyrədilən) insan xarakterinin dəyişilməsinə təsir imkanları baxımından bu tiplərə ayırmışdır.

Temperament ali sinir fəaliyyətinin tipidir, və doğuluşdan sahib olduğumuz davranış xüsusiyyətidir, bunun üçün də pis və yaxşı ola bilməz, məncə. Temperamenti dəyişmək mümkün olmadığı üçün onun xassələrini xarakterə uyğunlaşdıraraq, arzuolunan nəticəyə nail olmaq mümkündür. Amma temperament xassələri bəzən xatakterlə ziddiyyət də yaradır. Temperament reaksiyadır (psixoloji proses sürətidir), xarakterin dinamikasıdır, sanki stimuludur.

Bəzi insanları , xasiyyəti ilə temperamentinin uyğunlugu qane edir , (Tusidə 1 ci və 2ci puktlara uyğun, təxminən) və həm də həyat və düşüncə tərzi ilə ziddiyyət yaratmır. onları dəyişmək (təsir göstərmək) çətindir, çünki özləri dəyişmək istəmirlər.

Bəzi insanlar, (Tusidə 3 cü punkt) xarakeri ilə həyat fəaliyyəti arasında uyğunsuzluq görəndə, onları bu qane etmədikdə kompromiss axtarışında xasiyyətlərini dəyişirlər.

[Sunyata]

Tusi insan temperament tipləri haqda yazarkən öz dövründəki elmi mənbələrə əsaslanırdı. İsti, soyuq məcazın, xeyir şər təbiətin insan xasiyyətinə təsirinin mütləq olduğunu, və temperamentin xassələrindən istifadə edərək xasiyyətə təsir etməyin mümkünlüyünü deyirdi. Təlim, tərbiyə, tədris sistemində fərdi yanaşma üsullarını seçərkən , ilkin olaraq temperament tipinə diqqəti yönəldirdi. Temperamenti insan fiziologiyasının xassələri ilə (öd, qan,selik, damar darlığı) ilə əlaqələndirdi. Temperamentin fitri və dəyişməz olduğu halda, xarakterin dəyişən olduğunu deyirdi. Pedaqoji baxımdan,( çətin və asan öyrədilən) insan xarakterinin dəyişilməsinə təsir imkanları baxımından bu tiplərə ayırmışdır.

Temperament ali sinir fəaliyyətinin tipidir, və doğuluşdan sahib olduğumuz davranış xüsusiyyətidir, bunun üçün də pis və yaxşı ola bilməz, məncə. Temperamenti dəyişmək mümkün olmadığı üçün onun xassələrini xarakterə uyğunlaşdıraraq, arzuolunan nəticəyə nail olmaq mümkündür. Amma temperament xassələri bəzən xatakterlə ziddiyyət də yaradır. Temperament reaksiyadır (psixoloji proses sürətidir), xarakterin dinamikasıdır, sanki stimuludur.

Bəzi insanları , xasiyyəti ilə temperamentinin uyğunlugu qane edir , (Tusidə 1 ci və 2ci puktlara uyğun, təxminən) və həm də həyat və düşüncə tərzi ilə ziddiyyət yaratmır. onları dəyişmək (təsir göstərmək) çətindir, çünki özləri dəyişmək istəmirlər.

Bəzi insanlar, (Tusidə 3 cü punkt) xarakeri ilə həyat fəaliyyəti arasında uyğunsuzluq görəndə, onları bu qane etmədikdə kompromiss axtarışında xasiyyətlərini dəyişirlər.

Təşəkkür, cavaba görə ! Deməli , qısa yekun kimi demək olar ki, temperament sirf fiziki xarakteristikamızdır və o , başqa ünsürlər də ( ailə, cəmiyyət, təhsil və s. ) daxil olmaqla xasiyyətimizi formalaşdırır. Yəni, Tusidən fərqli olaraq düşünürsünüz ki, teperament tam olaraq xarakterimizi təyin etmir. Mən də bu fikirdəyəm , bundan əlavə qəribə bir mənzərə yaranır ...

Deməli, insan təbiəti onun xarakterinı ( müəyyən səviyyədə) formalaşdırır, xarakter isə fikirlərimizi ( müəyyən səviyyədə) formalaşdırır , fikirlərimiz geri dönərək xarakterimizi ( müəyyən səviyyədə) formalaşdırır , "yeniləşmiş" xarakterimiz isə öz növbəsində təbiətimizi dəyişməyə cəhd edir, lakin dəyişə bilmir ki, bilmir... Deməli, insanda olan temperament daha fundamental, möhkəm və sabit bir sahədir? Başqa sözlə onunla "mübahisə" etmək mümkün deyil , yalnız onunla dil tapıb "dostlaşmaq" lazımdır...

[STATIONERY]

Təşəkkür, cavaba görə ! Deməli , qısa yekun kimi demək olar ki, temperament sirf fiziki xarakteristikamızdır və o , başqa ünsürlər də ( ailə, cəmiyyət, təhsil və s. ) daxil olmaqla xasiyyətimizi formalaşdırır. Yəni, Tusidən fərqli olaraq düşünürsünüz ki, teperament tam olaraq xarakterimizi təyin etmir. Mən də bu fikirdəyəm , bundan əlavə qəribə bir mənzərə yaranır ...

Deməli, insan təbiəti onun xarakterinı ( müəyyən səviyyədə) formalaşdırır, xarakter isə fikirlərimizi ( müəyyən səviyyədə) formalaşdırır , fikirlərimiz geri dönərək xarakterimizi ( müəyyən səviyyədə) formalaşdırır , "yeniləşmiş" xarakterimiz isə öz növbəsində təbiətimizi dəyişməyə cəhd edir, lakin dəyişə bilmir ki, bilmir... Deməli, insanda olan temperament daha fundamental, möhkəm və sabit bir sahədir? Başqa sözlə onunla "mübahisə" etmək mümkün deyil , yalnız onunla dil tapıb "dostlaşmaq" lazımdır...

Sizə də təşəkkürlər, Sunyata. Fikrimi məhz sizin suallar istiqamətləndirdi

məncə mübahisə etmək mümkündür, bu zaman ziddiyyətl şəxsiyyət tipi formalaşır. kompromiss isə tarazlıq yarada bilərdi...

[Sunyata]

Sizə də təşəkkürlər, Sunyata. Fikrimi məhz sizin suallar istiqamətləndirdi

məncə mübahisə etmək mümkündür, bu zaman ziddiyyətl şəxsiyyət tipi formalaşır. kompromiss isə tarazlıq yarada bilərdi...

Yenə kompromiss ? Bu kompromissiz bizim işimiz irəli getmir ki, getmir ... Vallah , hərdən mənə elə gəlir ki, həyat elə özü büsbütün kompromissdən ibarətdir

[STATIONERY]

Yenə kompromiss ? Bu kompromissiz bizim işimiz irəli getmir ki, getmir ... Vallah , hərdən mənə elə gəlir ki, həyat elə özü büsbütün kompromissdən ibarətdir

neyləyək ... nisbiliyə uyğunlaşırıq da...

[STATIONERY]

Cəmiyyətin yaranmasının zəruriliyi və səbəblərini təhlil edərkən, N.Tusu yazırdı : " İnsan əməksiz yaşaya bilməyəcəyindən, əmək - köməksiz, kömək - ictimaisiz ola bilməz." Deməli, fərd təbiəti etibarilə ictimaidir və ictimaiyə möhtacdır.

İnsan səadət və rahatlığı, sədaqətli insanların (dostların, həmfikirlərin) əhatəsində tapır. Amma dostlar çoxaldıqca, dostluq münasibətlərinə olan irad və tələblər də artır. Bir dostunun sevincinə sevinərkən, digər dostunun kədərinə şərik olmaq və bu ziddiyyətlər ardıcıllığında seçim etmək zərurəti yaranır.