Demokratiyanı Idxal Edəkmi?

Museyib Elekber · December 16, 2014

Məftun Salmanov - Trend:

Tarixi eramızdan əvvələ gedib çıxan demokratiya hazırda acı günlərini yaşayır. Çünki minilliklər keçsə də, hələ də bütün dünyada bərqərar olmayan demokratiya etibarlı əllərdə deyil. Ona görə ki, demokratiyanın təbliğat-təşviqat kampaniyası ilə məşğul olan, onu yayan, başqa sözlə desək, demokratiyanı ixrac edən bir sıra ölkələr, beynəlxalq təşkilatlar və ya dünyada nüfuzu olan ayrı-ayrı şəxslər bunu ədalətli, obyektiv və doğru-düzgün etmirlər. İxrac zamanı çox vaxt ikili standartlara yol verilir və milli maraqlar güdülür.

Məsələn, Misirdə demokratik yolla prezident seçilən Məhəmməd Mursi hərbi yolla hakimiyyətdən devriləndə demokratiya “himayədarları” buna səssiz qaldılar. Niyə? Çünki Mursi Qərbin əlaltısı olmayacaqdı və onun maraqlarını qorumayacaqdı. Türkiyədə Gezi hadisələri baş verəndə isə tam fərqli mənzərənin şahidi olduq. Deməli, Qərbin dediyi ilə oturub-durmasan, səni demokratiya adı altında rəngli inqilablar, daxili qarşıdurmalar gözləyir.

Başlanğıcını Afina dövlətindən götürən demokratiyanın istehsalı və ixracı hazırda Qərbin, yəni Avropa İttifaqı və ABŞ-ın inhisarçılığındadır. Onlar zamanın tələbinə və yeni çağırışlara uyğun olaraq demokratiyanın yeni standartlarını müəyyənləşdirir və bunu dünya ölkələrinə diktə etməyə çalışırlar. Düzdür, demokratiyanın ənənəvi əsasları - insan azadlığı və hüquqları, söz azadlığı və insanlar arasında bərabərlik və s. bu ölkələrdə xeyli inkişaf edib. Lakin onlar da bu standartları görməzdən gələrək istədikləri vaxt antidemokratik fəaliyyətlə məşğul olurlar. Son Ferqyuson hadisələri də buna misaldır.

Demokratik normalar Qərbin özündə də müxtəlif cür başa düşülür və tətbiq edilir. Məsələn, ölüm cəzası ABŞ-ın müəyyən ştatlarında tətbiq edilsə də, Avropa bundan imtina edib. Yaxud Fransada eynicinslilərin evlənməsinə və uşaqların eynicinsli ailəyə himayəyə verilməsinə rəsmən icazə verilsə də, heç də bütün Avropa ölkələri eynicinslilərin bu qədər “qayğısına qalmır”. Deməli, hər bir dövlət öz milli maraqlarından, dəyərlərindən və dövlət təhlükəsizliyindən çıxış edərək demokratiyanı mənimsəyir.

O zaman sual yaranır: demokratiyanı haradan idxal edək? Cavab “heç bir ölkədən”. Biz də milli maraqlarımızı, dəyərlərimizi və dövlətçiliyimizi əsas götürməklə demokratiyanı cəmiyyətimizdə yaymalıyıq. Həddən artıq demokrat olmamalıyıq, bunun mənfi fəsadlarını Əbülfəz Elçibəyin hakimiyyəti dövründə gördük. Demokratik standartları tədricən tətbiq etməli, eləcə də demokratiya və özbaşınalığı ayırd etməliyik ki, bunun da müsbət nəticələrinə Heydər Əliyevin prezidentliyi dövründə şahid olduq. Bu siyasət bu gün də davam etdirilir.

Onsuz da demokratiya sonu görünməyən yoldur. Tələsmək lazım deyil.

http://az.trend.az/azerbaijan/politics/2344006.html

adad333 · December 16, 2014

Bunu kim yazibsa chox qoyun insandir, Yunanistanda "demokratiya" sozunun olmasi o deyil ki, onlarda demokratiya olub. Quldarliq olan olkede nece demokratiya ola biler? Filmlerde ve kitablarda qerb terefden dunya azadligina tehluke kimi qeleme verilen Farsiyyede (Dara) hech Yunanistandaki kimi quldarliq olmayib. Spartalilar butov bir xalqi ilot kimi saxlayirdilar, guya bu ilotlar qul deyildiler, ancaq Spartalilar uchun maldarchiliq, ekinchilik ile meshqul idiler, Spartalilrda da qanun var idi, herbi mektebi kechib qurtarandan sonra bir ilot oldurmeli idiler cavanlar. . Nece ki, indi Azerbaycan kimi olkeler ABS ve Avropa uchun bunu edir, gunde de onlarin "demokratiya" qanunlari ile duz gelmeyenleri ya asirlar, ya edam edirler, ya da olkelerinde din munaqisheleri yayirlar. Qoy bu demokratlar ondan bashlasin ki, oz olkelerinde yerli tayfalar olan Hindu tayfalarina prezident sechkilerinde ishtirak ede bilmek huququ versinler. Tesevvur edin ki, Azerbaycanda udinler, lezgiler, talishlar sechkilerde ishtirak ede bilmir. Bizim "analoqu olmayan" olkede hech yoxdur bu.

Men onun sualina cavab verirem, demokratiyani hardan idxal edib elememek meqalenin muellifinin bashi uchun deyil, onsuz da bu demokratiya ABS-dan gelecek.